company logo

Είναι πάντα προστατευτικά τα υψηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης;

Είναι πάντα προστατευτικά τα υψηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης;

Επιμέλεια
Ευγενία Αλεξάνδρου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πτυχιούχος  University of Nottingham

Εάν θέλετε να αποφύγετε τις καρδιακές παθήσεις ίσως πρέπει να δίνετε ιδιαίτερη σημασία στις τιμές της χοληστερόλης στο αίμα - ειδικά στη λιποπρωτεΐνη χαμηλής πυκνότητας (LDL) ή αλλιώς «κακή» χοληστερόλη. Η υπερβολική LDL χοληστερόλη στην κυκλοφορία του αίματος συμβάλει στη δημιουργία πλάκας που συσσωρεύεται μέσα στις αρτηρίες, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Όσο χαμηλότερη είναι η LDL χοληστερόλη τόσο χαμηλότερος είναι ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής.

Η λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), γνωστή και ως η «καλή» χοληστερόλη, περιπολεί τα αιμοφόρα αγγεία μεταφέροντας τη χοληστερόλη από την κυκλοφορία του αίματος και από τα τοιχώματα των αρτηριών στο ήπαρ για ανακύκλωση. Σε πληθυσμιακές μελέτες τα άτομα με υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης τείνουν να έχουν λιγότερες καρδιακές προσβολές από εκείνους με χαμηλότερες τιμές HDL χοληστερόλης.

Η ιστορία όμως της HDL χοληστερόλης φαίνεται να είναι πιο πολύπλοκη από ό, τι οι γιατροί αρχικά πίστευαν. Αποδεικνύεται ότι τα σωματίδια της HDL χοληστερόλης μπορεί να είναι απλοί θεατές απέναντι στην όλη διαδικασία.

Ο Δρ. Christopher Cannon, καθηγητής της ιατρικής στο Χάρβαρντ και ένας καρδιολόγος του Brigham and Women's Hospital, αναφέρουν: «Συνειδητοποιούμε τώρα ότι η HDL χοληστερόλη φαίνεται να αποτελεί δείκτη για άλλους παράγοντες που αυξάνουν ή μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής».

Τα άτομα με χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης τείνουν να έχουν άλλα προβλήματα που συνδέονται στενά με τον υψηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο, όπως το υπερβολικό βάρος και ο διαβήτης. «Τα χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης συχνά ανήκουν σε έναν μεσήλικα άνδρα με αυξημένο σωματικό βάρος, υψηλό σάκχαρο στο αίμα και υψηλή αρτηριακή πίεση», προσθέτει ο Δρ. Cannon. Ίσως οι παραπάνω παράγοντες να κρύβονται πίσω από τον υψηλότερο κίνδυνο και όχι τα χαμηλά επίπεδα HDL.

Η χοληστερόλη, αυτό το κηρώδες ανοιχτό κίτρινο λιπίδιο, ταξιδεύει μέσα από την κυκλοφορία του αίματος σε μικροσκοπικά σωματίδια πρωτεΐνης που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες και αναμιγνύονται εύκολα με το αίμα. Ενώ οι λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας (LDL) είναι πλούσιες σε χοληστερόλη, οι λιποπρωτεΐνες υψηλής πυκνότητας (HDL) περιέχουν περισσότερες πρωτεΐνες. Αλλά αυτή είναι μόνο η αρχή: υπάρχουν σωματίδια πολύ χαμηλής πυκνότητας και μεσαίας πυκνότητας καθώς και υποκατηγορίες μέσα σε αυτές τις διαφορετικές κατηγορίες λιποπρωτεϊνών.

Η HDL χοληστερόλη έρχεται δηλαδή σε διαφορετικά σχήματα και μεγέθη. Μερικοί τύποι είναι σφαιρικοί ενώ άλλοι έχουν σχήμα “ντόνατς”. Μερικοί τύποι της HDL χοληστερόλης είναι εξαιρετικοί στην απομάκρυνση της χοληστερόλης ενώ άλλοι τύποι είναι αδιάφοροι και κάποιοι μεταφέρουν τη χοληστερόλη σε λάθος κύτταρα.

Αυτό το φαινόμενο ερευνάται χρησιμοποιώντας μια δοκιμή που αυτή τη στιγμή είναι διαθέσιμη μόνο σε ερευνητικό επίπεδο και αποκαλύπτει πόσο αποτελεσματικά είναι τα σωματίδια της HDL στη μετακίνηση της χοληστερόλης από τις πλάκες στο ήπαρ. Προκαταρκτικά ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι υψηλές βαθμολογίες συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιακής νόσου, πράγμα που σημαίνει ότι η δοκιμασία μπορεί μία μέρα να αποδειχθεί χρήσιμη για την πρόβλεψη του κινδύνου καρδιακής προσβολής.

Ωστόσο, δύο σημαντικές ενδείξεις κατέστησαν την HDL χοληστερόλη λιγότερο θετική. Η πρώτη προέρχεται από μελέτες ανθρώπων με γενετικές μεταλλάξεις που προκαλούν υψηλή HDL χοληστερόλη. Εάν η υψηλή HDL χοληστερόλη προστατεύει πραγματικά από τις καρδιακές παθήσεις τότε οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να έχουν λιγότερες καρδιακές προσβολές. Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει και έτσι είναι εξίσου πιθανό να έχουν καρδιακές παθήσεις όπως και οι άνθρωποι χωρίς τις μεταλλάξεις. Το δεύτερο κύμα αποδεικτικών στοιχείων είναι ίσως ακόμη πιο ισχυρό. Μέχρι και σήμερα πέντε σημαντικές κλινικές δοκιμές που προσπάθησαν να αυξήσουν τα επίπεδα της HDL χοληστερόλης με φάρμακα απέτυχαν στο να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Αυτές οι δοκιμές περιελάμβαναν διάφορα ερευνητικά νέα φάρμακα καθώς και την ήδη γνωστή νιασίνη. Πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να λαμβάνουν νιασίνη, παρά το γεγονός ότι πέρυσι η FDA απέσυρε την έγκρισή της για τη χρήση φαρμάκων που περιέχουν νιασίνη ως πρόσθετα φάρμακα για τη θεραπεία των προβλημάτων υγείας που προκαλούνται από την υψηλή  χοληστερόλης.

Τι σημαίνει αυτό για τα άτομα με χαμηλή HDL χοληστερόλη;

Σκεφτείτε το ως μια προειδοποίηση για να δώσετε προσοχή στους άλλους αριθμούς των εξετάσεων σας και ειδικά στα επίπεδα της LDL χοληστερόλης, στην οποία και θα πρέπει να εστιάζεται η προσοχή σας. Στοχεύστε για μια LDL χοληστερόλη που να βρίσκεται στο 130 ή και χαμηλότερα, ιδανικά μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής όπως η απώλεια σωματικού  βάρους, η υγιεινή διατροφή, η άσκηση. Τα παραπάνω μέτρα, ιδιαίτερα η σωματική άσκηση (οι έντονες προπονήσεις που σας κάνουν να ιδρώνετε φαίνεται να είναι οι πιο αποτελεσματικές),  μπορούν επίσης να ανεβάσουν τα επίπεδα της  HDL χοληστερόλης.

Εν κατακλείδι πρέπει να σημειωθεί ότι τα άτομα που έχουν υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης δεν πρέπει να υποθέτουν ότι μπορούν να ακυρωθούν έτσι οι συνέπειες της υψηλής LDL χοληστερόλης, όπως πιστεύουν ακόμα κάποιοι γιατροί. Ο κύριος στόχος θα πρέπει να είναι να διατηρηθεί η LDL χοληστερόλη στα επιθυμητά, υγιή επίπεδα.

Τελευταία άρθρα

Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος
Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος

Με το πέρας του χρόνου παρατηρείται η τάση να αυξάνεται το σωματικό βάρος... 

Uneed συμπλήρωμα διατροφής
Uneed συμπλήρωμα διατροφής

Σύμφωνα με σημαντικές κλινικές μελέτες... 

Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι
Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι

Στο σύγχρονο τρόπο ζωής, τα συμπληρώματα διατροφής...