company logo

Καλλιέργεια μυρωδικών για την κουζίνα

Καλλιέργεια μυρωδικών για την κουζίνα

Αντρέας Ι. Μπαρμπούτσης

Γεωπόνος - M.Sc. Αρχιτέκτων Τοπίου

Οι παλιότεροι γνωστοί κήποι μυρωδικών στην Ευρώπη ήταν στα μοναστήρια απ όπου και ο όρος «μοναστηριακοί κήποι». Αργότερα προστέθηκαν τα μποστάνια των φαρμακοποιών και πολύ γρήγορα τα θεραπευτικά και αρωματικά βότανα βγήκαν από τα μοναστήρια και καλλιεργήθηκαν σε αγροκτήματα. Σήμερα τα μποστάνια με κάποια είδη βοτάνων που είχαν ξεχαστεί για αιώνες, έχουν αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα. Μερικές γλάστρες αρκούν για να έχουμε φρέσκα τα πιο δημοφιλή μυρωδικά. Ιδανικό βέβαια είναι το μποστάνι μυ¬ρωδικών ή ένα παρτέρι βοτάνων σαν κομμάτι του λαχανόκηπου. Μπορούν όμως εύκολα να καλλιεργηθούν και σ' ένα παρτέρι πολυετών φυτών ανάμεσα στα καλλωπιστικά φυτά, ενώ πολλά από αυτά είναι κι από μόνα τους διακοσμητικά. Κατά τη φύτευση ενός παρτεριού μυρωδικών ξεκινάμε με τα πολυε¬τή είδη. Τα ψηλά πολυετή μπαίνουν πίσω και τα πιο χαμηλά είδη κλιμακωτά μπροστά τους, έτσι ώστε όλα να απο¬λαμβάνουν την ίδια ηλιοφάνει¬α. Τα μονοετή και διετή φυτά μπορούν να φυτευτούν ανάλογα με το ύψος τους ενδιάμεσα. Ένα απλό παρτέρι μυρωδικών μπορεί για αρχή να συμπεριλαμβάνει 5 βότανα: βασιλικό, άνηθο, μαϊντανό, δυόσμο και δενδρολίβανο.

Ο βασιλικός

Έρχεται από την Ινδία, όπου θεωρείται μετά τον Λωτό το πιο ιερό φυτό, επειδή προάγει μόνο καλές ιδιότητες για τον άνθρωπο και μέσα στο σπίτι χαρίζει θετική ενέργεια. Για να ευδοκιμήσει χρειάζεται μέρη ζεστά, ηλιόλουστα, και προστατευμένα από ανέμους, θέλει γόνιμο έδαφος και τακτικό πότισμα. Για να βλαστάνει συνεχώς και να διατηρείται πυκνό το φύλλωμα του, κόβουμε συχνά τις κορυφές (κορυφολόγημα). Στην κουζίνα, τα φρέσκα φύλλα, συνήθως πλατύφυλλης ποικιλίας, τα χρησιμοποιούμε σε σαλάτες ή σάλτσες. Γενικά, ο φρέσκος βασιλικός έχει ιδιαίτερα έντονο άρωμα και γλυκερή φρέσκια γεύση. Αντίθετα, ο αποξηραμένος και τριμμένος βασιλικός αποτελεί ένα αδύναμο υποκατάστατο του φρέσκου. Στον κήπο αν φυτευτεί κοντά σε τομάτες τις βοηθάει να αναπτυχθούν καλύτερα, βελτιώνοντας τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους, απωθεί κουνούπια, μύγες και προστατεύει από εχθρούς και ασθένειες. Φυτεμένος κοντά σε δέντρα απωθεί τα σκουλήκια των καρπών. Δεν τα πάει καλά κοντά στον απήγανο.

Άνηθος

Στην βίβλο ο άνηθος αναφέρεται σαν  μέσο πληρωμής φόρων. Σύμφωνα με την παράδοση, το μεσαίωνα τον χρησιμοποιούσαν για προστασία από τα μάγια, ενώ οι Αιγύπτιοι και οι αρχαίοι Έλληνες τον χρησιμοποιούσαν για να σταματήσουν το λόξυγκα και την αϋπνία. Φτάνει σε ύψος 17 – 20εκ. Ανθίζει από Ιούνιο μέχρι Αύγουστο.

Η καλλιέργεια ξεκινά με σπόρο, που σπέρνεται κατευθείαν στην οριστική θέση, η οποία μπορεί να είναι και μια γλάστρα στο μπαλκόνι. Του αρέσουν οι ηλιόλουστες θέσεις που είναι προστατευμένες από τους ανέμους. Χρειάζεται στήριξη καθώς θα μεγαλώνει. Δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές προτιμήσεις ωστόσο καλό είναι να ενσωματώσουμε αρκετή οργανική ουσία στο χώμα του. Τα φύλλα του έχουν πιο έντονο άρωμα πριν την ανθοφορία και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ψιλοκομμένα. Η συγκομιδή του μπορεί να ξεκινήσει περίπου δύο μήνες από τη φύτευση. Κόβουμε φύλλα κοντά στο βλαστό πάντα τις δροσερότερες ώρες της ημέρας. Στον κήπο ο άνηθος βελτιώνει την ανάπτυξη του λάχανου και είναι καλό φυτό συγκαλλιέργειας για τα παντζάρια, τα μαρούλια, τα κρεμμύδια και τα αγγούρια. Οι μέλισσες είναι τακτικοί επισκέπτες των λουλουδιών του, αποτελώντας έτσι ένα θαυμάσιο φυτό προσέλκυσης άγριας ζωής κι ειδικά επικονιαστών.

Μαϊντανός

Ο μαϊντανός κατάγεται από τη Μεσόγειο και φτάνει σε ύψος 30 εκ. Ευδοκιμεί σε ηλιόλουστες θέσεις αλλά τα καταφέρνει και σε ελαφριά σκιά.  Θέλει έδαφος μέτριας γονιμότητας με καλή στράγγιση. Τον ποτίζουμε τακτικά και το καλοκαίρι διατηρούμε υγρό το χώμα του, γιατί δεν πρέπει να διψάσει. Χρησιμοποιούμε πιο συχνά τον πλατύφυλλο μαϊντανό, γιατί έχει πιο έντονο άρωμα και γεύση από τις σγουρές ποικιλίες, οι οποίες χρησιμοποιούνται περισσότερο σαν γαρνιτούρα. Τα φύλλα κόβονται με ψαλίδι για να ξαναβλαστήσουν. Δεν είναι καλή ιδέα να τα τραβάμε με το χέρι γιατί μπορεί να τον ξεριζώσουμε. Τα ψιλοκομμένα φρέσκα φύλλα χωρίς τα κοτσάνια, με τη στυφή πικάντικη γεύση, πασπαλίζονται πάνω από μαγειρεμένα και ωμά εδέσματα. Όταν φυτεύεται μαζί με τομάτες ή σπαράγγια βελτιώνει την ευρωστία τους, ενώ προστατεύει και τις τριανταφυλλιές από τα βλαβερά σκαθάρια.

Δενδρολίβανο

Ευδοκιμεί στην περιοχή της Μεσογείου, μπορεί να φτάσει τα 2 μ. Χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα ως φαρμακευτικό, μπαχαρικό και αρωματικό φυτό. Κατά το μεσαίωνα, το χρησιμοποιούσαν για να ξορκίσουν τα κακά πνεύματα, ενώ ήταν γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες αφού το χρησιμοποιούσαν για τη συντήρηση κρέατος πριν εφευρεθεί το ψυγείο. Προτιμά ηλιόλουστη θέση και σχετικά ξηρή. Χρειάζεται καλή στράγγιση και τα πάει πολύ καλά σε ασβεστώδη εδάφη. Δε θέλει ιδιαίτερο πότισμα αλλά θέλει κλάδεμα κάθε 1 – 2 χρόνια να μην ξυλοποιηθούν οι βλαστοί και «αδειάσει» το φύλλωμα. Χρησιμοποιείται ιδιαίτερα στα φαγητά της ιταλικής και γαλλικής κουζίνας.

Δυόσμος

Θέλει συχνό πότισμα και τακτικό κόψιμο στα φύλλα ενώ θα τα πάει καλά και στην ημισκιά. Δεν είναι καλή παρέα κοντά σε άλλα φυτά γιατί έχει πολύ επιθετικό ριζικό σύστημα. Δηλαδή όπου τον φυτέψουμε είναι θέμα χρόνου να πνίξει το χώμα ή τη γλάστρα με τις ρίζες του. Για αυτό πρέπει οπωσδήποτε να περιορίσουμε με κάποιο τρόπο τις ρίζες του. Θέλει συχνό κλάδεμα για να έχει πυκνή και ζωηρή βλάστηση και κάθε 1-2 χρόνια χώρισμα η ρίζα του. Δεν αντέχει στον παγετό.

Τελευταία άρθρα

Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος
Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος

Με το πέρας του χρόνου παρατηρείται η τάση να αυξάνεται το σωματικό βάρος... 

Uneed συμπλήρωμα διατροφής
Uneed συμπλήρωμα διατροφής

Σύμφωνα με σημαντικές κλινικές μελέτες... 

Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι
Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι

Στο σύγχρονο τρόπο ζωής, τα συμπληρώματα διατροφής...