company logo

Τα εντερικά βακτήρια και οι επιρροές τους στον εγκέφαλο μας

Τα εντερικά βακτήρια και οι επιρροές τους στον εγκέφαλο μας

Επιμέλεια
Ευγενία Αλεξάνδρου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Πτυχιούχος  University of Nottingham

Το έντερο έχει αμυντικούς μηχανισμούς για να καταπολεμάει παθογόνους μικροοργανισμούς αλλά συγχρόνως συμβάλει στην προαγωγή της επιβίωσης και της ανάπτυξης των «καλών» βακτηρίων του. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των βακτηρίων στο έντερο είναι περίπου 40.000.000.000.000. Τα περισσότερα βακτήρια ανήκουν σε 30 ή 40 είδη (μπορεί να υπάρχουν μέχρι και 1000 διαφορετικά είδη) ενώ επηρεάζονται από τη θερμοκρασία και τη διατροφή.

Η σχέση μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου είναι ορμονική, ανοσολογική, και νευρική. Παρά το γεγονός ότι με την πρώτη ματιά η σύνδεση εντέρου - εγκεφάλου μπορεί να φαίνεται περίεργη, όλοι έχουμε βιώσει τα αποτελέσματα της. Η σχέση του στρες και μιας αυξημένης κινητικότητας του εντέρου δεν είναι σε κανέναν ξένη.

Στους ανθρώπους ο άξονας υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (ΗΡΑ) είναι ο πρωταρχικός ανταποκριτής σε οποιουδήποτε είδους στρες. Το στρες ενεργοποιεί τον άξονα ΗΡΑ με αποτέλεσμα την απελευθέρωση της κορτιζόλης ,την «ορμόνη του στρες» ,η οποία επιδρά σε διάφορα όργανα συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου και του εντέρου. Έτσι λοιπόν η αντίδραση του εγκεφάλου στο στρες έχει άμεση επίδραση στα κύτταρα του εντέρου συμπεριλαμβανομένων των επιθηλιακών, των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, των εντερικών νευρώνων, των κυττάρων Cajal και των εντερο- χρωμιόφιλων κυττάρων.

Οι πρώτες ενδείξεις ότι τα βακτήρια μπορεί να έχουν κάποιο έλεγχο πάνω στη νοητική μας δραστηριότητα ήρθαν πριν από περίπου 20 χρόνια. Ασθενείς με ηπατική εγκεφαλοπάθεια (μείωση της λειτουργικότητας του εγκεφάλου λόγω σοβαρή ηπατικής νόσου) φάνηκε να βελτιώνεται η υγεία τους σημαντικά μετά τη λήψη αντιβιοτικών.  Αργότερα μελέτες έδειξαν ότι τα μικρόβια μπορούν να  έχουν κάποιο έλεγχο στο άγχος και στη κατάθλιψη. Τα παιδιά με αυτισμό έχουν συχνά μη φυσιολογικά επίπεδα βακτηρίων στο έντερό τους. Ένας ερευνητής κατέληξε στο συμπέρασμα: "Υποψιαζόμαστε ότι τα βακτήρια του εντέρου μπορεί να επηρεάσουν την επικοινωνία του εντέρου με τον εγκέφαλο ή ακόμα να επηρεάσουν την λειτουργία του εγκεφάλου".

Πώς μπορεί η χλωρίδα του εντέρου να επηρεάζει τον εγκέφαλο;

Μια μελέτη που χρησιμοποίησε παράγοντες τροφιμογενών παθογόνων μικροοργανισμών, αποδεικνύει ότι τα εντερικά βακτήρια μπορεί να ενεργοποιήσουν τα κυκλώματα του στρες με την άμεση ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου.

Τα προβιοτικά μπορεί να επηρεάσουν την ψυχολογία;

Μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο Journal of Neurogastroenterology and Motility συγκέντρωσε αποτελέσματα μελετών που εξέτασαν τις επιδράσεις των προβιοτικών στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος σε ανθρώπους και ζώα. Εξέτασαν 25 μελέτες ζώων και 15 μελέτες ανθρώπων και κατέληξαν στο συμπέρασμα: "Τα προβιοτικά ενδέχεται να συμβάλουν στη βελτίωση διαταραχών συμπεριφοράς που σχετίζονται με το άγχος, την κατάθλιψη, τον αυτισμό, την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ακόμα και την μνήμη".

 Σε μια άλλη μελέτη που έγινε σε αρουραίους και δημοσιεύτηκε στο PLoS ONE, διαπιστώθηκε ότι η εξασθένιση της μνήμης που συμβαίνει με το πέρας των χρόνων θα μπορούσε να αντιστραφεί αν μεταβληθούν τα επίπεδα των Actinobacteria και Bacterioidetes στο έντερό τους με την λήψη προβιοτικών.

Οι συγγραφείς συμπεραίνουν: "Τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν την ιδέα ότι η τροποποίηση της εντερικής μικροχλωρίδας μπορεί να επηρεάσει θετικά την λειτουργία του εγκεφάλου". 

Τελευταία άρθρα

Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος
Ο «πόλεμος» με το κοιλιακό λίπος

Με το πέρας του χρόνου παρατηρείται η τάση να αυξάνεται το σωματικό βάρος... 

Uneed συμπλήρωμα διατροφής
Uneed συμπλήρωμα διατροφής

Σύμφωνα με σημαντικές κλινικές μελέτες... 

Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι
Η σημασία των συμπληρωμάτων διατροφής σε στοματικό σπρέι

Στο σύγχρονο τρόπο ζωής, τα συμπληρώματα διατροφής...