Απώλεια βάρους και άμεσα οφέλη για την υγεία

Κλινικός Διαιτόλογος-Διατροφολόγος

Το σωματικό μας βάρος είναι άμεσα συνδεδεμένο με την υγεία μας. Το υπερβάλλον σωματικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τι οφέλη περιμένει κανείς όταν χάσει βάρος;  Υπάρχει άμεσο όφελος για την υγεία ή είναι αδύνατο να δούμε άμεσα και γρήγορα αποτελέσματα στο κομμάτι της υγείας; Το να καταφέρει κανείς να χάσει κιλά και να τα διατηρήσει χρειάζεται να έχει αρκετά κίνητρα, γιατί θα πρέπει να καταφέρει να πετύχει μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής του. Το να αλλάζει κανείς συνήθειες και συμπεριφορές χρόνων απαιτεί δυνατή θέληση και ισχυρά κίνητρα. Το να γνωρίζει κανείς τα οφέλη για την υγεία του, με την μείωση του 5-10% του αρχικού του σωματικού βάρους, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό κίνητρο για την επίτευξη του στόχου του. Τα βασικά οφέλη που μπορεί να δει κανείς στην υγεία του με την απώλεια 5-10% του αρχικού σωματικού του βάρους είναι:

• Αποφυγή εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 ή προδιαβήτη
• Καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα
• Υγιής καρδιά (↓12% ολικής χολιστερόλης, ↓10% LDL-χοληστερόλης, ↓30% τριγλυκεριδίων, ↓ 8% Συστολικής Αρτηριακής Πίεσης, ↓5% Διαστολικής)
• Βελτίωση ύπνου
• Βελτίωση κινητικότητας-μείωση ή αποφυγή πόνων στις αρθρώσεις
• Βελτίωση ενέργειας, ζωτικότητας, ψυχολογίας
• Βελτίωση γονιμότητας

Το άμεσο όφελος που αναφέρετε συχνά από άτομα που χάνου βάρος, είναι η αίσθηση  περισσότερης ενέργειας και η καλύτερη κινητικότητα. Πολύ συχνά αναφέρουν «άρχισα να ανεβαίνω τις σκάλες χωρίς να λαχανιάζω» ή «Φοράω τις κάλτσες μου πολύ πιο εύκολα». Άμεση ανακούφιση από τους πόνους υπάρχει και σε άτομα με οστεοαρθρίτιδα στα γόνατα. Το να παραμένει κανείς υπέρβαρος ή παχύσαρκος επιβαρύνει τις κλειδώσεις του λόγο της πίεσης που ασκείται από τα παραπανίσια κιλά. Εκτιμάται ότι η δύναμη που ασκείται στα γόνατα από το βάρος τριπλασιάζεται έως και εξαπλασιάζεται. Δηλαδή 10 κιλά σωματικού βάρους ασκούν πίεση σαν 30-60 κιλά στα γόνατα. Φανταστείτε, την ανακούφιση που προκαλείτε όταν τα γόνατα απελευθερωθούν από πίεση 15-30 κιλών χάνοντας μόλις 5 κιλά σωματικού βάρους! Έχει φανεί ότι η απώλεια 10% του σωματικού βάρους βελτιώνει κατά 28% τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα.

Δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση και  η υψηλή χοληστερόλη. Οι μελέτες δείχνουν ότι η συσσώρευση περίσσειας σωματικού λίπους, απελευθερώνει ορισμένες φυσικές χημικές ουσίες στην κυκλοφορία του αίματος που προκαλούν αύξηση της πίεσης, και αύξηση της παραγωγής κακής χοληστερόλης από το συκώτι. Έρευνες έχουν δείξει ότι η μείωση του σωματικούς βάρους κατά 10% μπορεί να προκαλέσει μείωση κατά 10% των επιπέδων της LDL, μείωση κατά 12% της ολικής χοληστερόλης, μείωση κατά 30% των τριγλυκεριδίων, μείωση κατά 8% της συστολικής αρτηριακής πίεσης και μείωση κατά 5% της διαστολικής αρτηριακής πίεσης. Με αυτές τις μειώσεις θα μπορούσαν να μειωθούν ή να διακοπούν, από τον γιατρό σας, και τα φάρμακα που πιθανά να παίρνετε για να μειώσετε την πίεση ή την χοληστερόλη σας με μακροπρόθεσμο όφελος, ένα πιο υγιές και ξεκούραστο συκώτι.

Ένας από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είναι η παχυσαρκία. Η εξέλιξη από προδιαβήτη σε διαβήτη θα μπορούσε να προληφθεί μέσω της απώλειας βάρους και διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Μελέτες έχουν δείξει ότι η απώλεια 7% του σωματικού βάρους και η μέτρια φυσική δραστηριότητα, όπως το γρήγορο περπάτημα (150λεπτών/εβδομάδα) μπορεί να αποτρέψει ή να καθυστερήσει την εμφάνιση του διαβήτη έως 58%.

Η βελτίωση στην ποιότητα του ύπνου είναι πολύ σημαντική και άμεση από την απώλεια βάρους. Μειώνεται η ποσότητα του λιπώδους ιστού στο πίσω μέρος του λαιμού και μειώνεται το ροχαλητό. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους ενισχύει την καλύτερη ποιότητα του ύπνου και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης άπνοιας του ύπνου. Έρευνες έδειξαν ότι απώλεια βάρους 10% προκαλεί μείωση των επεισοδίων άπνοιας του ύπνου κατά 26%.

Τέλος πέρα από τα οφέλη στην σωματική υγεία, πολύ σημαντικά είναι και τα οφέλη στην ψυχική υγεία από την επίτευξη και διατήρηση ενός υγιούς βάρους Μελέτες έχουν δείξει ότι η απώλεια βάρους φαίνεται να ενισχύει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής και σχετίζεται με αυξημένη αυτοεκτίμηση και χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης.