ΕΝΔΕΙΚΝΥΟΜΕΝΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D : ΗΜΕΡΗΣΙΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ή ΜΗΝΙΑΙΑ ΔΟΣΗ;

Κωνσταντίνος Ξένος

Κλινικός Διαιτολόγος M.Sc. Ph.D.cand.

Διευθυντής τμήματος Διατροφογενετικής και Έρευνας Θρέψης «Ευρωκλινική Αθηνών»

 

Στην Ελληνική αγορά κυκλοφορούν σκευάσματα βιταμίνης D3 διαφόρων δοσολογιών για καθημερινή λήψη, ενώ αυτά που προορίζονται για εβδομαδιαία ή μηνιαία λήψη εμπεριέχουν είτε 10.000 iu/ml πόσιμου διαλύματος είτε 25000 iu/ml πόσιμου διαλύματος είτε 100.000  iu/ml πόσιμου διαλύματος. Η δοσολογία που θα πρέπει να λάβει το άτομο με επίπεδα 25OHD κάτω του φυσιολογικού, καθορίζεται από τον ειδικό, όμως το αν αυτή η δοσολογία είναι ιδανικό να χορηγείται σε καθημερινή, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση, αποτελεί πεδίο επιστημονικών αντιπαραθέσεων.

Από το 2011 η Αμερικανική Ενδοκρινολογική εταιρεία έχει εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές στις οποίες συμπεριλαμβάνει και τις δυο στρατηγικές χορήγησης της βιταμίνης D. Συγκεκριμένα αναφέρει πως : “Όλοι οι ενήλικες που παρουσιάζουν έλλειψη βιταμίνης D πρέπει να θεραπεύονται με 50.000 iu D2 ή D3 μια φορά την εβδομάδα για 8 εβδομάδες ή το ισοδύναμο των  6000 iu σε καθημερινή βάση προκειμένου να επιτευχθούν τιμές 25OHD μεγαλύτερες των 30 ng/ml.”

To επιχείρημα των υπέρμαχων της πρόσληψης βιταμίνης D σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση αφορά κυρίως τη συμμόρφωση του ασθενούς (O. Bruyere et al 2015), ενώ από την άλλη πλευρά, μια σειρά επιστημονικών δεδομένων, αναδεικνύει τα πολύ σημαντικά επιχειρήματα που προβάλλουν όσοι θεωρούν πως η χορήγηση βιταμίνης D πρέπει να λαμβάνει χώρα σε καθημερινή βάση. Πιο συγκεκριμένα, οι Bruce W. Hollis και Carol L. Wagner σε κλινική ανασκόπηση του 2013 αναφέρουν ότι η αυτούσια βιταμίνη D είναι πολύ πιο προσβάσιμη από την 25 (OH)D για εσωτερικοποίηση από τα περισσότερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού, πλην των κυττάρων που εκφράζει το σύστημα μεγαλίνης – κουμπιλίνης, των νεφρών και του παραθυρεοειδή αδένα. Η αυτούσια λοιπόν βιταμίνη D, αξιοποιείται ευκολότερα από τα περισσότερα κύτταρα του ανθρώπινου οργανισμού λόγω χαμηλότερης διασύνδεσης με την VDB πρωτεΐνη σε σχέση με την 25(OH)D, η οποία εμφανίζει πολύ ισχυρό δεσμό με αυτή την πρωτεΐνη. Το γεγονός αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό μιας μελέτης και στην τελική απόφαση για το αν θα δοθεί βιταμίνη D3 σε ημερήσια, εβδομαδιαία ή μηνιαία δόση και είναι αυτός ο λόγος που πιθανόν εξηγεί την ασυμφωνία των αποτελεσμάτων μελετών παρέμβασης με βιταμίνη D3, σε περιπτώσεις λοιμώξεων και καρκίνου.

Στηριζόμενοι στο μικρό χρόνο ημίσειας ζωής της βιταμίνης D3 (24 ώρες) και στις ανωτέρω διαπιστώσεις, οι Rolf Jorde και G. Grimnes το 2018 αναφέρουν σε ανασκόπηση, πως σημαντικές ευεργετικές επιδράσεις της βιταμίνης D στην υγεία του ανθρώπου πιθανόν να χάνονται, όταν αυτή χορηγείται σε διαλλειματικές δόσεις και προτείνουν η βιταμίνη D να δίνεται σε ημερήσια βάση σε όλες τις μελέτες παρέμβασης.

Παράλληλα, μετα-ανάλυση των Ya Ting Zheng et al κατέληξε στο συμπέρασμα πως η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D σε μεγάλες δόσεις διαλλειματικής συχνότητας, πιθανόν δεν είναι αποτελεσματική στην πρόληψη, θνησιμότητας από όλες τις αιτίες, καταγμάτων και πεσιμάτων σε ηλικιωμένους ενήλικες.

Η χορήγηση λοιπόν βιταμίνης D στις ενδεικνυόμενες ποσότητες σε καθημερινή βάση, φαίνεται πως μάλλον αποτελεί την καλύτερη και πιο ασφαλή εναλλακτική…